Czy przedsiębiorstwa mogą domagać się rekompensaty pieniężnej za negatywną opinię klienta, umieszczoną w Internecie?
Zagadnienie to wzbudziło w sądach powszechnych poważne wątpliwości, stąd w tej kwestii wypowiedział się Sąd Najwyższy.
I. Dobra osobiste w Kodeksie cywilnym
Jak wiadomo z przepisów ustawy Kodeks cywilny, a dokładnie z art. 23 wynika, jakie dobra osobiste są chronione na podstawie prawa cywilnego, tj.: w szczególności zdrowie, wolność, cześć, swoboda sumienia, nazwisko lub pseudonim, wizerunek, tajemnica korespondencji, nietykalność mieszkania, twórczość naukowa, artystyczna, wynalazcza i racjonalizatorska.
Z kolei sposób ochrony dóbr osobistych wynika z art. 24 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że gdy dojdzie do naruszenia można żądać od osoby, która się tego dopuściła usunięcia jego skutków przez złożenie stosownego oświadczenia zawierającego przeprosiny. Jednak na podstawie art. 448 § 1 Kodeksu cywilnego można też domagać się zadośćuczynienia pieniężnego za doznane krzywdy, ale także wpłaty środków na wskazany cel społeczny.
W przypadku osób fizycznych jesteśmy sobie w stanie wyobrazić sytuację, w której dochodzi do naruszenia jej dóbr osobistych, np. przez obrażanie jej publicznie, czy upublicznianie jej prywatnych zdjęć.
II. Dobra osobiste osób prawnych, przedsiębiorców, firm i spółek
Jednak jak ma się to w sytuacji, gdy chodzi o osoby prawne, przedsiębiorców, firmy i spółki? Jak wynika z przepisów Kodeksu cywilnego, przepisy o ochronie dóbr osobistych osób fizycznych (a więc także i jednoosobowych działalności gospodarczych) stosuje się odpowiednio do osób prawnych (co dokładnie wynika z art. 43 Kodeksu cywilnego), a więc także przedsiębiorców działających w formie spółek, czy też niektórych przedsiębiorstw państwowych.
III. Rodzaje dóbr osobistych
O jakich dobrach osobistych przedsiębiorców i osób prawnych możemy mówić? W przypadku firm, przedsiębiorców czy spółek, mówimy o wartościach niemajątkowych, określających daną firmę, dzięki którym funkcjonuje ona zgodnie ze swoim zakresem działania. Innymi słowy są to wartości, które pozwalają firmom, przedsiębiorcom, spółkom w swych branżach w sposób niezakłócony działać na rynku, np.: informacje stanowiące tajemnicę przedsiębiorstwa, ochrona loga, czy też pozostałych elementów charakteryzujących przedsiębiorstwo. Mówimy tutaj zatem o ochronie ogólnie pojmowanego dobrego imienia firmy.
IV. Krzywda osób prawnych, przedsiębiorców, firm i spółek
Wiemy już, że u osób prawnych może również dochodzić do naruszenia dóbr osobistych. Niemniej jednak z art. 448 Kodeksu cywilnego, który w takich sytuacjach będzie miał zastosowanie, mowa jest o odpowiedzialności za „doznane krzywdy”. W jaki sposób firma, przedsiębiorstwo czy spółka ma odczuwać krzywdę? Przez niektóre Sądy pojęcie krzywdy utożsamiane jest z doznaniem cierpień fizycznych i psychicznych przez osoby fizyczne, co oznacza, że osobie prawnej nie przysługuje roszczenie o zapłatę zadośćuczynienia. Z kolei w innych wyrokach sądów powszechnych przeczytamy, że pojęcia krzywdy nie można ograniczać tylko do cierpień osób fizycznych.
Wiadomo, jak dla przedsiębiorstw, firm czy spółek ważnym aspektem działalności pozostaje renoma (dobre imię, dobra sława). Walczymy o nią od samego początku i przez wszystkie lata funkcjonowania na rynku. Kluczowym jest przebicie się w branży przed konkurencje i utrzymanie pozytywnych opinii. Rozpowszechnianie informacji, które nie są prawdziwe o przedsiębiorstwie, firmie czy spółce może doprowadzić do ogromnych strat biznesowych.
Stąd też tak istotne znaczenie dla przedsiębiorstw, firm czy spółek miała wydana uchwała Sądu Najwyższego o sygn. akt III CZP 22/23. W pisemnym jej uzasadnieniu wskazano między innymi, że „zasądzenie zadośćuczynienia pieniężnego na rzecz osoby prawnej nie ma na celu zapewnienia jej satysfakcji czy wyrównania cierpień fizycznych lub psychicznych, lecz ochronę obiektywnie rozumianych jej interesów związanych z jej dobrami osobistymi”. Z kolei w uchwale Sądu Najwyższego o sygn. akt III CZP 43/17 stwierdzono, że co prawda osoby prawne nie odczuwają krzywdy jak osoby fizyczne to roszczenie o zadośćuczynienie pełni w tym przypadku nie tylko funkcję kompensacyjną, ale i prewencyjno-wychowawczą.
Nie ma najmniejszych wątpliwości, że w dobie cyfryzacji społeczeństwa życie prywatne jak i prowadzenie przedsiębiorstwa, firmy czy spółki odbywa się przede wszystkim w Internecie. Z tego też powodu, dobra osobiste prawnie chronione, wszystkich podmiotów występujących w sieci powinny być w taki sam, należyty sposób chronione.
Jeśli doświadczyłeś nieuzasadnionego „pomawiania” swojej firmy w internecie, skontaktuj się z nami, a pomożemy Ci wypracować najlepsze wyjście z tej sytuacji. W tej walce nikt nie stoi na straconej pozycji, a Ty może pokazać swojej konkurencji i potencjalnym klientom, że renoma firmy jest dla Ciebie priorytetem.
